Умбэрто Эко: -Оюун санаа нь балчир хэвээрээ яваа хүнд бол ихэнх буурьтай бүтээлүүд хүүхдийн зохиол шиг санагдах вий.
Зинаида Гиппиус бол Оросын яруу найргийн сэргэн мандлын үе болох мөнгөн зууны томоохон төлөөлөгч эмэгтэй юм. Түүний нөхөр Мережковский нь Оросын цагаачдын тэргүүн зохиолчдын нэг байсан бөгөөд Бунины хамтаар Нобелийн шагналд нэр дэвшиж байв. Энд та бүхэнд З.Гиппиусын бичсэн Блокын тухай дурсамжийг толилуулж байна. Миний хувьд Блокын тухайд ийм амттай бичигдсэн дурсамж өөрийг ер уншаагүй санагдаж, тэр сэтгэгдэлдээ хөтлөгдөн 1994 онд, оюутан байхдаа үүнийг орчуулсан билээ. Сонины хувилбар болгож бага зэрэг танаж товчилсон болно.
Г.АЮУРЗАНА
Флобер байгаагүй сэн бол Францад Марсель Прүст төрөхгүй, Ирландад Жэймс Жойс гарахгүй байлаа. Орост Чехов ч Чехов болж төлөвшихгүй асан. Дэлхийн уран зохиолд Флобер хэрхэн нөлөөлснийг энүүхэн жишээ хангалттай гэрчилчих биз ээ. “Бовари хатагтай бол би өөрөө” гэж Флобер зүгээр ч нэг ам алдчихаагүй юм. Тэрээр жинхэнэ аугаа зохиолчийн хувиар гайхамшигтай баатрыг биш, амьдралд мухардсан, мухардахаас ч өөр замгүй хүний дүрийг л бүтээсэнд “Бовари хатагтай”-н гайхамшиг оршино...
Бичгийн онцгой хүмүүсийн нэг Владимир Набоков Оросын болоод дэлхийн утга зохиолын тухай цуврал лекцүүд их сургуульд уншдаг байжээ. Гэвч романууд нь ашиг орлоготой болоод ирмэгц багшийн ажлаа орхисон юм. Тэрээр Гоголиор 7, Достоевскийгээр 5, Чеховоор 3, Толстойгоор 2, Тургеневээр 1 лекц уншсан нь баруунд Оросын утга зохиолыг замчилсан бол, Сервантес, Остин, Диккенс, Флобер, Стивенсон, Прүст, Кафка, Жойсын тухай лекцүүд нь өдгөө ч утга зохиол судлалын гайхамшигт тооцогдог.
2009 онд миний бие “Дэлхийн сонгодог утга зохиолын чуулган” 50 ботийн редактороор ажиллаж байхдаа боть бүрт өмнөх үг сонгох болж билээ. Тэгээд Набоковын лекцээс зарим хэсгийг орчуулан, 4-5 ботийн өмнөтгөлд тавьснаа өдгөө эргэн нэг харж, орос зохиолч л Оросын утга зохиолоо цэгнэх эрхтэйг ахин мэдэрлээ.
-1999 онд бичсэн, гурван ч янзаар гарсан энэ нийтлэлийн мөнхүү хувилбар “Дэлхийн яруу найргийн охь дээжис” номын өмнөх үг болно-
“Дэлхийн сонгомол өгүүллэг: Чехов-оос Хунот Диаз хүртэл” хэмээх энэхүү антолог нь орчин үеийн утга зохиолын хамгийн өргөн уншигддаг жанр болох өгүүллэгийн талаар мэргэжлийн түвшний ойлголт авахад зориулагдсан, ХХ зууны үгийн урлагийн сод төлөөлөгчдийн, судлаачдын хүрээнд өндрөөр үнэлэгдддэг өгүүллэгүүдийг хамарсан нэгэн боть болно. Сонгодог өгүүллэгийн хаад гэгддэг Чехов, О.Хэнри, Фолкнер, Набоков, Хэмингуэйгээс эхлээд өнөө цагийн постмодернизмын угтал болсон Жойс, Борхэс, Сартр, Жэксон, Кортасар, Карвэр, Сэлинжер, Маркес, XXI зууны гарамгай мастерууд Павич, Дёрри, Диаз, И Гуанчин, Мураками гээд үе үеийн олон шилдэг зохиолчдыг танилцуулснаараа хосгүй үнэ цэнтэй ном юм. Г.Аюурзана эдгээр бүтээлүүдийн орчуулах эрхийг зохиогчдоос нь албан ёсоор авч хэвлэсэн ажээ.
Зохиогч шүтэлцээт гурван роман болох "Илбэ зэрэглээ", "Арван зүүдний өр", "Цуурайнаас төрөгсөд" бүтээлүүдээ нэгтгэсэн хувилбар. Бас "Илбэ зэрэглээ" роман дотор цухас гараад, тайзан дээр тоглогдож буйгаар дурдагдаад өнгөрдөг "Үхсэн хүний амьдрал" жүжиг энэ хэвлэлд бүрнээрээ багтсан байна. Нэг л гар бичмэл тойрсон, элдэв янзын үйл явдлууд эхлэлээрээ ч, төгсгөлөөрөө ч зангилагдсан, орооцолдоон хэлхээ нь чухамдаа Чингис хаан, түүний эцэг нэгт ах Бэгтэрийн тухай ямар нэгэн нууцлаг романы тухай санаагаар холбогдсон, гэвч энэ л гурван романыг хооронд нь хамаатуулаад буй тэр л гар бичмэл нь ерөөсөө хаа ч байхгүй, тийм л сэжүүрээр бүтээгдсэн зохиол. Эхний романд уг зохиолыг сэдэж бичсэн зохиогч өөрөө гар бичмэлээ шатаачихав. Удаахь романд тэр шатаагдсан зохиолд нэгэн франц хүний бичсэн тайлбарыг олж авсан нэгэн мөнөөх зохиолыг сэргээн бичээд, эцэст нь мөн л шатаачихав. Гутгаар романд эхний романы зохиолчийн хүү, хоёр дахь романы судлаач нар уулзалдаж, судлаач хүүгээс нь өөрийнхөө мөнөөх зохиолын тухай таамаглал алдаатай байсныг олж харна. Тэгээд энэ гар бичмэлийн нууцад мухардсандаа ч юм уу, эсвэл зохиогчийн өөр нэг роман болох "Бөөгийн домог"-т өгүүлдэгчлэн бүтэлгүй дурлалаас ч болсон уу, Байгал нуурын бөглүү арал руу яваад долоон жил сураг тасардаг. Гэхдээ "Гурамсан цадиг" зөвхөн эдгээр хүмүүсийн тухай ч зохиол биш. Энд маш олон үймрэл, дотоод ертөнцийн хямрал, бас бясалгал, амьдралын тухай эргэцүүлэл, бидэнтэй өдөр тутам таардаг олон янзын учрал тохиол, хайр дурлал, цөхрөл мухардал бий. Хэрэв энэ номын дараа үргэлжлүүлээд "Бөөгийн домог"-ийг унших юм бол, зохиогч бүр дөрөмсөн цадиг биччихсэн ч юм шиг сэтгэгдэл төрөх вий.
http://en.wikipedia.org/wiki/Song_of_Songs#References_in_film
Хөгжүүлэгч: BAACHKA, Source: BaA4ka v2.5