Яриа
Нүдэнд минь гэнэтхэн сонсгол орж...

 “Алтан гадас” сэтгүүлд 2006 онд доорхи яриаг өгчээ. Эргээд уншихад зүгээр ч яриа болсон юм шиг.

 

    -Яруу найраг, утга зохиолын нийгэмд гүйцэтгэх үүрэг, үзүүлэх нөлөөлөл нь юу вэ? Тэр дундаа сэтгэлгээний яруу найргийн үүрэг, ач тус юу вэ?
    -Маш эрт, бараг 2000-аад жилийн өмнө томьёологдсон, уран зохиолын нэг зарчим байдаг. Тэр нь юу вэ гэвэл, хүн гэгч чухамдаа хэн болохыг илчлэн харуулах. Уран зохиолыг ойлгож таньснаар хүн эцсийн эцэст амьдралыг таних ёстой юм. Амьдрал гэдэг бол их өргөн ойлголт. Энэ ойлголтын дотор үхэл ч багтана. Жинхэнэ уран зохиол философиос ангид байдаггүй. Тиймээс ч уран зохиол ойлгодог хүмүүс амьдралыг тэнүүн, өргөн утгаар нь хардаг, шуналгүй, бусдад атаархдаггүй, үхлээс айдаггүй байх гэх мэт сайн чанаруудыг олж чаддаг. Бид аман яруу найрагтай одоо болтол зууралдаастай байгаа болоод л сэтгэлгээний яруу найраг гэж онцлоод байгаа хэрэг шүү дээ. Уг нь яруу найраг гэдэг ерөөсөө л сэтгэлгээний урлаг юм.

Шинэ ном

Г.Аюурзанын санаачлан гаргасан "Шинэ үеийн номын сан" цувралын анхны боть. Сонгодог гүн ухааныг өргөн олноо хялбаршуулан түгээх гэсэн, Монголын хэмжээний анхны оролдлого. 2000 онд анх хэвлэгдснээсээ хойш олонтаа шинэчлэгдэж, өнөө хэр уншигчдын дуртай ном хэвээр байна.

Сонгодог уран зохиолын эхлэлийг тавьсан дөрвөн л нэр бий. Энэ бол Хомэр, Шэкспир, Сэрвантэс, тэгээд Монтэнь юм. Францын сэтгэгч, эсээ хэмээх төрлийг уран зохиолд үндэслэн хөгжүүлсэн Монтэнийн сор эсээнүүдийг түүвэрлэн орчуулсан энэ ном бол олон зууны туршид дэлхийн сэхээтнүүдийн ширээг чимсээр ирсэн бүтээл билээ. Г.Аюурзана орос, англи хувилбаруудыг дүйлгэн орчуулсан эдгээр эсээ нь аугаа их философичийн сонгодог бүтээл монгол хэлнээ гарсан анхны тохиолдол болно.